Wat mij voortdurend naar jazz doet terugverlangen is de rijkheid die zij vertegenwoordigt. De rijke geschiedenis, de vele stijlen, de rijkdom aan composities, de vele uitvoeringen en de interpretaties. En, kenmerkend voor jazz, de improvisaties waarin niet alleen het muzikale vakmanschap doorklinkt, maar waar iets bijzonders ontstaat dat er daarvoor niet was en er daarna niet meer zal zijn.
Er is momenteel in Nederland een jazz scene die opvalt vanwege het hoge aantal zeer bekwame jazz muzikanten dat op een toenemend aantal festivals en podia speelt. Jazz is weer cool en hip! Van de intieme trio´s tot de feestelijke big bands en alles dat daar tussen zit: er wordt jazz geschiedenis geschreven. Naast mooie interpretaties van standards vinden muzikanten hun eigen hedendaagse geluid. Soms past dit geluid in wat genoemd wordt de Dutch NuJazz movement, een stroming van muziek die ook wordt aangeduid met termen als: electronic jazz, electro-jazz, e-jazz, jazztronica en jazz house. Een toegankelijke, danceable vorm van jazz waarin vrije improvisatie, beats en grooves worden vermengd door akoestische en elektronische instrumenten. De Nederlandse bands Monsieur Dubois en State Of Monc valt de eer toe van de oprichting van en het letterlijk salonfähig maken van “danceable hardjazz”.
Maar het jazz sterrenstelsel in Nederland schittert in een rijke verscheidenheid van grotere en kleinere sterren die ertoe doen.
Van jazz wordt wel eens gezegd dat het een acquired taste is. Voor sommige vormen van jazz zal dit wellicht het geval zijn, en dan wordt meestal free jazz bedoeld en aangeduid met: “nodeloos piep-en kraakwerk”. Ik geef toe; het komt de waardering van jazz muziek wellicht ten goede als je wat van de muziek kent en de nodige LP’s hebt beluisterd van de grote helden van weleer. Maar in de kroegen en theaters kom ik tegenwoordig weinig free jazz tegen.
Foto: Jan van Duikeren’s Fingerprint – featuring: Tom Beek, Jesse van Ruller, Ronald Kool, Manuel Hugas en Martijn Vink.
Een jaar geleden ben ik begonnen om van jazz concerten video-opnames te maken en te posten op YouTube op mijn Jazz Afficionado ZZone kanaal. Het was onderdeel van een experiment: mensen op een laagdrempelige manier kennis laten maken met muziek die mij aanspreekt op een manier die voor hen vertrouwd is. Geen intellectuele debatten over wat jazz is, maar gewoon YouTube filmpjes kijken en zien dat het soms elitair aandoende label ‘jazz’ gewoon cool en mooi kan zijn. Een bescheiden platform bieden voor Nederlandse jazz muziek. Daarnaast zat er een vorm van eigenbelang bij: improvisaties zou ik graag nóg een keer willen horen; ik mis de eerste keer namelijk veel. Voor het plaatsen van de clips is telkens toestemming verkregen van de muzikanten. Sommige opnames staan nog onder embargo, bijvoorbeeld vanwege het feit dat de gespeelde nummers onderdeel uitmaken van een nog te verschijnen album.
Nu, een jaar later, maak ik de balans op en stel ik vast dat ruim 10.000 maal naar de opnames is gekeken:
Nederland was hoofdverantwoordelijke voor de views, maar niet de enige:
Voorlopig, met bovenstaande stijging van de belangstelling in gedachten, beschouw ik mijn experiment als geslaagd. Ook omdat ik in mijn directe omgeving het effect waarneem dat aarzeling plaats maakt voor enthousiasme.
Ik nodig u van harte uit door middel van de video’s fraaie jazz muziek te (her)beleven. Of beter – wellicht treffen we elkaar ergens bij een jazz concert?
Epiloog
Bij het beluisteren van jazz muziek merk ik steeds meer dat de dialoog tussen de afzonderlijke muzikanten me boeit. Met name bij improvisaties. Ik heb zo mijn helden en het volgen van hun creatieve samenwerking met andere muzikanten geeft op een bepaalde manier betekenis en context aan hun muziek. Waar ik eens over na ga denken is het vervaardigen van een browser met jazz muzikanten als uitgangspunt, waardoor je hen en hun samenwerkingen in de tijd kunt volgen, met linkjes naar de albums waartoe de samenwerkingen hebben geleid. Een combinatie van LinkedIn met een timeline en Spotify, zo je wilt. En het doet recht aan het feit dat de muzikant centraal staat bij jazz – bijvoorbeeld in tegenstelling tot klassieke muziek waar de componist vaak centraal staat.
Foto: Marzio Scholten, Tom Beek, Randal Corsen, Stefan Lievestro en Mark Schilders.
Epiloog 2: YouTube in action
Leuk om te zien wat de kracht van YouTube is; in het jazz blog van Ottawa Citizen is een van de opnames van Michiel Borstlap opgenomen: